Bebek beslenmesinde dikkat edilmesi gerekenler özellikle anneler için çok önemlidir. Doğru yöntemlerle bebeğimizi doğduğu an itibariyle beslemeye çalışırız. Ancak ne kadar tecrübe sahibi olsak da yaptığımız yanlışlar olabiliyor. Bu nedenle hangi konularda yanlış yaptığımızı ve yanlışları doğrulara nasıl çevireceğimizi öğrenmemiz gerekir. Bugünkü yazımızda bebek beslenmesi konusunu ele alacağız. Yazımızı okuyarak detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.
Bebek beslenmesi bebeğimizin sağlıklı bir şekilde gelişmesi açısında oldukça önemlidir. Bu nedenle uzmanlar, doktorlar, hemşireler ve kısacası herkes anne sütünün altın değerinde olduğunun farkında. Ancak bazı durumlarda formül mama kullanmak zorunda kalabiliriz. Bu değerli sıvının her damlasına ne kadar önem versek de her anne bebeğini sütü ile besleyemeyebiliyor. Süt ilk günden az gelebiliyor ya da hiç gelmeyebiliyor. Bebek beslenmesinde dikkat edilmesi gerekenler yazımızda bu konuyu da sizler için ele aldık. Hazırsanız başlıyoruz!
Bebek beslenmesinde yapılan hatalar
Öncelik olarak yaptığımız hatalar ile başlayıp bu hataları nasıl düzelteceğimizi belirtmek isteriz. Bu hataların ne olduğunu okuyup tavsiyelerimizi dikkate alabilirsiniz. Böylece bebeğinizi daha sağlıklı ve mutlu bir şekilde besleyebilirsiniz.
Anne sütü yetmiyor diye düşünmek
Anne olmanın zorluklarından biri de kendi kendimize kafamızda kurduğumuz senaryolar ile boğuşmaktır. Evet, doğru okudunuz! Bazen kendi kendimize sütüm yetmiyor, bilmem kimin çocuğu daha uzun ya da daha kilolu ve benim bebeğim neden zayıf, gibi düşünceler içerisinde dalıp gideriz. Bu da sütüm yetmiyor diye düşünmemize neden olur.
Sütün yetmediğini ancak doktor kontrolünde ya da bebeğimizin bize verdiği sinyallerden almak mümkün. Bunlar arasında sürekli ağlayıp emmek istemesi, çok sık uyanması ve kilosunun artmaması ya da azalması yer alır. Bu belirtilere sahipseniz doktorunuza danışmalısınız. Ancak annelerin çoğu birkaç ay sonra göğüslerinin dolgunluğunun azalması nedeniyle sütün de aynı şekilde azaldığını düşünebilir. Bu yanlıştır. Çocuğun aldığı kiloya bakarak sütün azaldığını anlayabilirsiniz. Bunun dışında doktora danışmadan mamaya geçme hatasına düşmemenizi tavsiye ederiz. Özellikle ilk 6 ay anne sütü çok kıymetli.
6 aydan önce ek gıdaya geçmek
Anne sütü yetmiyor düşüncesi ile bebek beslenmesinde yapılan hatalar arasında çok önceden ek gıdaya geçmek yer alıyor. Bu da çevreden gelen sesleri dinleyen annelerin yaptığı bir hata. Ne yazık ki biz anneler, çevremizde yeni anne olmuş ya da hamile birini gördüğümüzde ona tavsiyelerde bulunmaya çalışıyoruz. Oysaki bu oldukça yanlış. Her bebek aynı kiloda ya da aynı uzunlukta olamaz. Bu nedenle ortalama bir tablo mevcuttur. Doktorlar da bu bebek gelişim tablosuna bakarak bize bilgilendirme yaparlar.
Bu çocuk aç, sütün az bence sen en iyisi bu çocuğa yemek ver, şeklinde konuşulan her cümle sizin aleyhinize işler. Onlara aldırış etmeden siz doktorları dinleyip asla altı ay öncesi ek gıdaya geçmeyin. Çünkü altı ay öncesinde anne sütü ya da mama dışında alınan besinler alerji oluşumuna neden olabilir. Hücreler birbirine sıkı sıkı bağlı iken aralara gönderilmiş farklı besinler nedeniyle vücudun işleyişini değiştirmeyin. Eğer anne sütü yeterli ise daima anne sütü verin, yeterli değilse de formül mamalar ile besleyin.
Ek gıdaya geç kalmak
Ek gıdaya geçişin erken olması konusunu ele aldık. Bir de sütüm zaten çok bu nedenle ek gıda vermem gerekmiyor, şeklinde yapılan hatalar var. Aslında her şeyin bir zamanı var. Bu nedenle doktorlar altı aylık bebek ek gıdaya geçmeli, oturmayı öğrenmeli ve bunun gibi uyarıları bize belirtiyor.
Süt ne kadar fazla olursa olsun ek gıdaya 6. Ay başlanmalıdır. Fazla gelen sütü sağıp dolaba koyabilirsiniz. Böylece ileride süt problemi yaşarsanız dolapta duran sütü kullanabilirsiniz.
Beslenme saatlerine dikkat etmemek
Beslenme saatleri çok önemli bir konu. Hatta bebek beslenmesinde dikkat edilmesi gerekenler arasında ilk sıralarda yer alıyor. Çünkü anneler bazen bir saat arayla ve bazen de üç saat arayla gibi gün içerisinde beslenme saatlerini yanlış uyguluyorlar.
Anne sütü alan bebekler genellikle aç olduklarını belirtip emmek isteyebiliyor. Ancak mama ile beslenenler de durum farklı. Anneler kilo alsın diye mama oranını arttırıp beslenme saatlerini fazlalaştırıyor. Siz bu hatayı yapmadan ne kadar yemesi gerektiğini doktorunuza danışmalısınız.
Kaşıkla uzun süre beslemek
Bebeğimiz doğduğu an itibariyle onun her ihtiyacını karşılar ve en iyi şekilde gelişmesi için elimizden geleni yaparız. Ancak oturmayı öğrendikten ve ek gıdaya geçtikten bir süre sonra onlara beslenmesi konusunda özgürlük tanımalı ve kendi yemesi için teşvik etmeliyiz.
Büyüyüp dört hatta beş yaşına gelmiş bir çocuğun annesi tarafından kaşıkla beslenmesi demek beraberinde oluşmuş birçok problem, demektir. Ayrıca ilkokul çağında da bu problemleri ne yazık ki anneler çözmek için çok çaba sarf ediyor. Okula giden çocukların kendi beslenememesi ve diğerlerinin yanında zorluk çekmesi de özgüven eksikliğine neden oluyor. Kendi kendine yetebilme becerisini onlara öğretmek için bir yaşından itibaren kendi kendine beslenmesine izin verin. Bu süreç zorlu olabilir. Ancak büyüdükçe ne kadar doğru yaptığınızı fark edeceksiniz.
Kendi kendine yetebilme kavramı için ayrıca 6 aylık bebek oyuncaklarından da destek alabilirsiniz. Oturmayı öğrenmiş olan bebekler oyuncak bebekler ile oynayabilirler. Onların nasıl beslendiğinden örnek alabilirler. Ayrıca gelişimlerine olumlu yönde katkıda bulunan birçok oyuncak var.
Almaması gereken besinler konusunda aceleci olmak
Uzmanlar bir yaşına kadar bazı besinlerin bebekler için alerji yapacağını belirtiyor. Bu nedenle bir yaşına kadar almaması gereken besinler konusunda aceleci olmamalısınız. Bunlar arasında inek sütü, domates ve bal gibi besinler var. Doktorunuza danışmadan bu besinleri bebeğinize vermemelisiniz.
Biberon ile bebek beslenmesinde yapılan hatalar
Bebek bakım ürünleri için verdiğimiz önemi bebek beslenmesinde kullandığımız biberonlar için de vermemiz gerekir. Çünkü anne sütü alan ya da almayan birçok bebek biberon ile besleniyor. Buun nedeni anne çalışma hayatına devam etmek zorunda kalabiliyor. Siz de bebeğinizi biberon ile besliyorsanız bebek beslenmesinde yapıla hatalar listemize göz atarak neyi doğru ya da neyi yanlış yaptığınızı anlayabilirsiniz.
Mamayı doğru şekilde yapmamak
Biberon ile bebek beslenmesinde en çok yapılan hata mamanın nasıl yapılacağına dikkat etmemekti. Ne yazık ki bu konuda yapılan yüzlerce hata var. Bunlardan birkaçı;
Doğru oranda mama kullanmamak.
Her mamanın farklı bir oranı olabiliyor. Bazıları bir kaşık 30 cc iken bazıları 20 olabiliyor. Bu nedenle mamanın kullanım kılavuzunu dikkat okumak gerekir. Bununla birlikte bazı anneler çok fazla mama koyup daha fazla yarar sağlayacağını düşünebiliyor.
Doyurucu olsun diye daha fazla mama koymak çocuğunuzu rahatsız eder. Hazımsızlık problemi yaşar ve gaz sancısı oluşur. Bu da sürekli ağlayan bebek sonucuna ulaşmanızı sağlar. Bazı anneler kendi yaptığı hatalar sonrasında bebeğin sürekli ağlamasına kolik bebek olduğunu düşünerek hatayı yapmaya devam ediyor. Oysaki doğru oranda mama kullanarak çocuğu sağlıklı ve mutlu büyütmek gerek.
Mamayı doğru şekilde karıştırmamak,
Bebeklerin beslenme saatleri belli olmayabilir. Bazen çok güzel uyur ve daha çok acıkır, bazen de biraz daha geç yemek isteyebilir. Bu nedenle beslenme saatlerinde mama yapıp isteyip istemediğine bakarak aç olduğunu anlayabiliriz. Böylece ağlama krizine girmezler. Bu şekilde yazma nedenimiz bebeklerin çok acıkması nedeniyle annelerin panik yapıp mamayı bulamaç edip yedirmeye çalışmasından kaynaklı.
Eğer bebeğiniz beslendikten sonra biberonun dibinde kalıntı varsa bu mamayı doğru şekilde karıştırmadığınızı gösterir. Bunun için beslenme saatinden on dakika önce suyu kaynatıp uygun sıcaklığa ulaşınca mamayı dökmeniz gerekir. Kaynar suya mama dökülünce dipte kalıntı olma ihtimali yükseliyor. Bu nedenle ılık iken koyup kaşık ile karıştırdıktan sonra kapağı kapatmalısınız.
Bir diğer mamayı doğru karıştırmama hatası da biberonu çalkalama ile oluşuyor. Uzmanlar biberonun çalkalanması sonucunda içinde oluşan köpüklerin bebeklere gaz yaptığını belirtiyorlar. Bu nedenle bu köpüklerin oluşmaması için daha önce belirttiğimiz gibi biberonun kapağını kapamadan bir kaşık ile mamayı karıştırmalısınız. İyice karışan mamayı asla çalkalamadan bebeğinize vermelisiniz. Aksi takdirde karın ağrısı yapacaktır.
Biberon temizliğine dikkat etmemek
Annelerin günlük yoğunluklarının elbette fakındayız. Ev işleri, bebek bakımı, başka çocuk varsa onun ihtiyaçları, günlük yemek yapmak ve daha yüzlerce işe sahibiz. Bu yüzden her birine yetişemeyebiliriz. Ancak plânlı bir şekilde çalışırsak işlerimizi daha çabuk bitirebiliriz. Ayrıca en önemlilerini asla unutmamış oluruz. Bunun için de biberon temizliği de yer alıyor.
Bebek beslenmesi ne kadar önemli diye çok fazla belirttik. Beslenme içerisinde temizliğinde önemini bilmemiz gerek. Çünkü eğer biberon temizliğine dikkat etmezsek kapımızdaki kötülükleri içeri buyur etmiş oluruz. Bunlar arasında;
- Bebeğin hastalanması
- Gaz sancısı
- Beslenmeyi reddetmesi gibi önemli konular yer alır.
Anne sütü ya da formül mama için belirtilen süreyi asla unutmamalıyız. Ayrıca beslenme zamanı bitince biberonu kaynar su ile çalkalayıp kurumasını sağlamalıyız. Günde bir kez de bebeğin beslenme araç ve gereçlerini kaynatmalıyız. Böylece mikropları uzaklaştırmış oluruz.
Yapılan araştırmalar sonucunda pis biberon ile tekrar beslenme yapılırsa eski sütte oluşan bakterilerin bebekleri hem hasta ettiği hem de gaz sancısı yaptığı belirtiliyor. Bununla birlikte bebeğin damağında bıraktığı bozuk ve kötü tat nedeniyle bebekler beslenmeyi reddedebiliyor.
Boğulma tehlikesinin farkında olmamak
Biberon ile beslenmede boğulma tehlikesi olabiliyor. Yatarken bebeği beslemek yerine başını hafifçe kaldırarak beslemeyi tercih etmelisiniz. Ayrıca biberon tutmayı öğrenen bebekleri beslenirken yalnız bırakmamalısınız. Bu ne yazık ki biberon ile bebek beslenmesinde yapılan hatalar arasında en sık rastlananlardan biri.
Beslenme sonrası bebeğin gazını çıkarmamak
Anne sütü ya da mama fark etmeksizin beslenme işlemi tamamlandıktan sonra bebeğin gazını çıkarmak gerekir. Çünkü dört aya kadar bebekler sindirim istemlerini kullanmayı bilmezler. Bazı bebekler sindirim problemi çekmezken bazıları büyük sancılar çekip kıvranır. Bunun gerçekleşmemesi için;
- Gaz oluşumunu engelleyen biberonları seçin. (özel üretilmişler var)
- Kilo alsın diye çok sık ya da çok büyük dozda mama ile beslemeyin.
- Her beslenme sonrası gazını çıkartın.
Gaz çıkartmayı bilmiyorsanız doktorunuza danışabilirsiniz. Ayrıca uzmanların çekmiş olduğu videolardan da destek alabilirsiniz. Bebekler gazı çıktıktan sonra hem huzurla uyur hem de sık sık uyanmadıkları için daha güzel beslenirler.
Bebek beslenmesinde kullanılan mamalar
Bebek beslenmesinde kullanıma hazır, toz hâlinde ve sıvı konsantre olarak üç şekilde kullanılan mamalar yer alır. Her birinin tüketim tarihi ve hazırlanışı farklıdır. Bu mamaları almadan önce bir uzmana danışmanız gerekir. Ayrıca bebeğiniz belirtilen süreci tamamlamadan bir üst mamaya geçmemelisiniz.
Toz mamalarda numaralar vardır ve bu numaralar hangi aylarda kullanılması gerektiğini belirtir. Kullanıma hazır olanlar genellikle ek gıdaya geçmiş olan bebekler içindir. Kapak açılır ve bebek beslenebilir. Bu nedenle mamaların kullanım şekline dikkat etmek gerekir.
Bebek beslenmesinde 3 gün kuralı nedir ve nasıl uygulanır?
Ek gıdaya geçiş bazı anneleri korkutabilir. Bu nedenle bebek beslenmesinde dikkat edilmesi gerekenler listemize bu konuyu da ekledik. Eğer bebeğiniz 6. Aya ulaştıysa leziz tatları almaya hak kazanmış demektir. Anne sütünün lezzetine ek olarak farklı lezzetler denemek onlar için de eğlenceli olacaktır. Ancak sürekli anne sütü alan bebekler için kıvamı, tadı ve doygunluk oranı farklı olan besinlere geçmek çok da kolay olmayabilir. Bu nedenle 3 gün kuralı uygulanmalıdır.
3 gün kuralı, bebeğimize ilk defa bir besini sunarken çeşitliliği arttırmak ve lezzetleri karıştırmamak için aynı besini üç gün üst üste vermek, demektir. Ayrıca ek gıdaya geçince birden çorbalar, makarnalar vermeye sakın karar vermeyin. Öncelik olarak yoğurt ve bunun gibi kolay yutabileceği besinleri seçin.
Bebeğiniz ek gıdaya geçiş için zorluk yaşıyorsa anne sütünü sağıp içine kendi yaptığınız bebek bisküvisi ekleyin ( miktarını fazla koymayın bir ya da en fazla iki bisküvi yeterli). Ardından bisküvileri ezip bebeğinize yedirin. Böylece hem sindirimi kolay olur hem de aldığı lezzet çok farklı gelmez. Ancak unutmayın ki bu besinleri üç gün üst üste vermeniz gerekecek. Dördüncü gün farklı bir menü oluşturabilirsiniz. Elbette anne sütünü unutmadan! Ne kadar ek gıda yese de anne sütü ile beslenmeye devam etmelidir.
Bebek beslenmesinde BLW nedir?
Bebek beslenmesinde merak edilen bir konu BLW yöntemidir. Çoğu anne bebeğini kaşıkla besleyerek büyütmek ister. Ancak bu kısa bir süreç içerisinde değişmelidir. BLW yöntemi ile beslenmesine izin vermek bebeklerin gelişimleri için oldukça önemlidir.
BLW yöntemi ile beslenen bebeklerin motor becerileri diğerlerine göre daha iyidir. Peki, bebek beslenmesinde BLW nedir? İngilizce kökenli bir cümle olan “Baby Led Weaning” bebekleri ek gıdaya geçerken kendi kendine yemeleri için izin verme anlamına gelir. Bebek liderliğinde sütten kesme ifadesi, 6. Aya ulaşmış ve artık farklı lezzetlere ihtiyaç duyan bebeklerin kaşıkla ya da elle kendi kendine beslenmesi için kullanılır.
BLW yöntemi, anneleri ilk zamanlar biraz yorabilir. Dökülen yemekler, bebeklerin üstlerinin sürekli değişmesi, çıkmayan lekeler, etrafa fırlatılmış yemekler ve bunun gibi birçok macera BLW annelerinin başına gelir. Ancak zamanla bebekler büyür ve çocukluk dönemine geçer. Böylece dökülenler ve kirlenenler azalır. Anne kendi yemeğini yerken çocuklar da kendi kendilerini doyurabilir. Anneler öncelikle bebeklerini beslemek ardından kendi soğumuş yemeklerini yemek zorunda kalmazlar. Ayrıca anneler, çocukları büyüdüklerinde nereye giderseler gitsinler ya d nerede olursalar olsunlar çocuklarının kendilerini rahatça doyurabileceklerini bilirler. Bu da çok keyif vericidir.
Unutmayın ki, bebeklerin doğumdan itibaren ilk iki yıllık süreci özellikle anneleri yorabilir. Ancak zamanın hızlı geçtiğini ve çocukların çok çabuk büyüdüklerini belirtmek isteriz. Bu nedenle her şeyi kafaya takıp stres üretmek yerine her şeyi olacağına bırakın. Bebeğinizin gelişimi konusunda stres yapmadan onu huzurla büyütün. Ardınıza dönüp baktığınızda keşke bu kadar panik yapmasaydım, dememek için anın tadını çıkartın. Ev işlerini ve abartılı temizliği bir kenara alıp bebeğinizin gelişimine odaklanın.
Sütüm yetmiyor diye düşünmek yerine sütü arttırmak için kendinize izin verin ve bir süre tatil yapın. Sizi strese sokan her şeyden uzak durup beslenmenize dikkat edin. Anne sütü çok önemli. Ancak yetmiyorsa ya da hiç gelmediyse doktorunuz size mama önerisinde bulunacaktır. Bu da dünyanın sonu değil.
Bebeğinizin fiziksel ve zihinsel gelişimi için size destek olacak birçok şey var. Bunlardan biride eğitici oyuncak olduğu şüphesizdir. Zekâ gelişimlerine katkı sağlarken ince motor gelişimlerini en iyi şekilde arttıran oyuncaklar hakkında bilgi sahibi olmak için bu konular hakkında yazılmış makalelerimize göz atmanızı tavsiye ederiz. Çünkü mama yemek isteyen çocukların kaşık kullanmayı öğrenmesi için ince motor gelişimlerinin desteklenmesi gerekir. Bunun için de oyuncakları asla küçümsemeyin.
Son olarak belirtmek isteriz ki; mama ile bebeklerini büyüten birçok anne var. Önemli olan onların mutluluğu. Ayrıca siz ne kadar stresli olursanız bebeğiniz de bir o kadar etkilenecektir. Stres ne kadar iyi beslenseniz de sağlığınıza zarar verebilir. Bunu bir örnek ile sonlandırmak isteriz. Bir deney yapılmış ve iki kuzuyu aynı şekilde besleyip aynı oranda yemek vermişler. Ancak bir kuzunun kaldığı alanın karşısında kafese bir kurt koymuşlar. Kuzu ne kadar iyi beslense de kurdu sürekli karşı kafeste görüyormuş. Bunun sonucunda aylar geçmiş ve kurdu gören kuzunun çok zayıf ve hastalıklı olduğu ortaya çıkarken diğer kuzunun çok sağlıklı olduğunu görmüşler. Bu nedenle kafanızdaki kurdu bir kenara atın ve iyi bir şekilde beslenerek sağlıklı bir anne olmaya bakın. Ne de olsa sağlıklı anne demek sağlıklı bebek, demektir.