Yeni anne olan kişiler, genel olarak bebeklerde gece beslenmesi nasıl olmalı sorusunun yanıtını aramaktadır. Ancak bebeklerin büyüme çağına yaklaştıklarında zaten bu sürecin kendiliğinden olduğunu göreceksiniz. Yenidoğan bir bebek, ilk 3-4 ayda geceleri çok sık uyanır ve acıkır. Çünkü anne sütünü tam olarak alamadığı için sık sık uyanarak acıktığını belli eder. Fakat bu alışkanlık söylediğimiz gibi belli bir zaman sonra kendiliğinden sona erer. Zaten bebekler belli bir zamana kadar en az 3 aylık süreçte anne sütü ile beslenir ve sonrasında ek gıdalar ile beslenme düzenini şekillendirir.
Bu duruma rağmen çoğu anne, bebeğinin gece uyanmamasına rağmen acıktığını düşünerek gece beslemeye devam ediyor. Bebeğinin aç kalacağını düşünen anneler bu alışkanlığı ne yazık ki bebeğe de alıştırıyor ve bir zaman sonra hem anne hem de bebek için zorlu bir dönem başlamış oluyor. Peki Bebeklerde gece beslenmesi nasıl olmalı? Bebeklerde gece beslenmesi ne zaman kesilmeli? Gece beslenmesinin olumsuz yanları nelerdir? Bu ve daha fazla soruların yanıtı ise yazımızda...
Bebeklerde Gece Beslenmesi Neden Önemli?
İlk doğduğu andan itibaren bebeklerin, anne sütü ile beslendiğini ve bu sürecin de oldukça normal olduğunu biliyoruz. Yenidoğan bebekler ise 3 ila 4 saat aralığında acıkarak sık sık uyanır. Çok sık uyuyup çok sık beslenen yenidoğan bebeklerin, günde 3-4 saatte bir beslenmesi gerektiğini ve her uyandıklarında emzirilmesi ya da mama verilmesi gerektiğini hatırlatalım. Sonuçta yenidoğan bir bebeğin gece aralıksız olarak 7-8 saat uyumasını kimse bekleyemez. Bu nedenle de bebeklerde gece beslenmesi, kendiliğinden oluşan bir durumdur. Özellikle yenidoğan bebeklerin ilk 2-3 ay gece boyunca 2-3 kez uyanması beklenir. Bunun nedeni de söylediğimiz gibi sık sık acıkmasıdır. Bebeklerin organları daha doğrusu mideleri oldukça küçük olduğu için hemen doyarlar ve kısa süre içerisinde de geri acıkırlar. Bu dönem her ne kadar zor olsa da bebeğin büyümesi ve sağlıklı olması adına her istediklerinde beslenmesi gerekir. Özellikle ilk 4 ayda yenidoğan bebeklerin gece beslenmesi fazlasıyla önemlidir.
Bebeklere Gece Maması Verilmeli mi?
Bebekler genel olarak gece acıkarak uyanır. Fakat bu durum 6 aydan sonra azalır ve bir düzene girmeye başlar. Eğer bebeğiniz bu dönemde dahi hala sık sık uyanıyorsa, ''rüya maması'' olarak adlandırılan küçük bir beslenme saati yapabilirsiniz. Peki ''rüya maması'' nedir? ''Rüya maması'' yani ''dream feed'' İngiliz hemşire Tracy Hogg'un ortaya koyduğu bir terimdir. Rüya maması, bebeklerin uyumadan önce çok az da olsa emzirilmesi ya da yarım biberon devam sütü verilmesi olarak adlandırılan bir öğündür. Bu beslenme ile bebeğinizin daha uzun süre tok kalacağına ve acıkarak uyanma hissinin zamanla ortadan kalkacağına emin olabilirsiniz. Üstelik bu beslenme bebeğinizin uyku düzenini de yoluna koyacaktır.
Bu dönemde dikkat etmeniz gereken şeylerden biri ise, bebeğinize biberon ile devam sütü verdiğinizde biberon çürüğü olmaması adına kesinlikle sonrasında ağız temizliği yapmanız gerektiğidir. Bunun dışında eklememiz gereken bir şey daha var. Bebeğinize irmik ve pirinç unu gibi gıdalar içeren muhallebi kıvamında besinler vermemeniz gerekiyor. Çünkü bu mamaların özellikle de pirinç ununun bebeğinize hiçbir faydası yoktur. Gece muhallebisinin ise bebeğinize gereksiz kilo yapacağının ve besleyici herhangi bir özelliğinin olmamasının da altını çizelim. Ayrıca bebeklerinize genel olarak bu mamalardan verirseniz gece kilo almasına neden olacağını söyleyelim. Bunun yanı sıra bebeğinizin rahat uyumasını ve gece uyanmasını istemiyorsanız bu mamalardan uzak durmanız gerektiğini de ekleyelim.
Yalnız şunu da hatırlatmakta fayda var. Bebekler sadece acıktığı için geceleri ağlayarak uyanmaz. Çoğu bebek gaz sancısından dolayı da ağlayarak uyanır. Gece mama verseniz bile gazı olduğu için bebeğiniz yine ağlayacaktır. Tok olması ve gaz sancısı bebeğinizi ne yazık ki uyutmayacak. Yani bebeğinizin her ağlamasını acıktığı için sanmamalısınız! Hatta çoğu bebeğin ek gıdaya geçtiği dönemde bile acıkarak uyandığını belirtmeliyiz. İşte bu gibi durumlarda yukarıda bahsettiğimiz rüya maması denilen öğünü faaliyete geçirmelisiniz. Bu sayede bebekler uykuya daha rahat dalacak ve uzun bir süre de uyanmayacak.
Bebeklerde Gece Beslenmesi Ne Kadar Olmalı?
Bebeklerin doğumda mide kapasiteleri günde 5-7 cc olup, zamanla artmaktadır. Yenidoğan bir bebeğin mide kapasitesi, ilk günlerde 5-7 ml yani bir kiraz tanesi büyüklüğünde olup, üçüncü gün 20-25 ml yani kabuklu ceviz büyüklüğündedir. Bir haftalıkken 45-60 ml yani bir kayısı büyüklüğünde iken, bir aylıkken ise 80-150 ml yani yumurta büyüklüğündedir. Bu sebepten dolayı bebeğinizi 3. aya kadar çok sık ve istedikleri her zaman beslemeniz gerekiyor. Özellikle belirtmek gerekirse, yenidoğan bir bebeğin midesi çok küçük olduğu için gece beslenmesi oldukça önemli. Bu anlamda bebeğinizi 3 saati geçmeyecek şekilde anne sütü ile beslemeniz gerekmektedir. Zaten bebek büyüdükçe mide kapasitesi de artacağı için sık sık beslenmesine gerek kalmayacak. Bebeklerde 6. aydan sonra gece uyandırarak beslenme zorunluluğu da kendiliğinden kalkar. Ancak bazılarına göre 3 aydan sonra gece beslenme ihtiyacı ortadan kalkar ve gece uyandırıp beslemeye gerek kalmaz. Bu durum çok yaygın olmadığı gibi gece beslenmesinin 9. aya kadar da uzadığı bilinir.
Eğer bebeğinizi çok uzun bir süre gece beslemeye alıştırırsanız, bebeğinizin reflü olmasına neden olabilirsiniz. Bundan dolayı bebeğinizi fazla beslemenize gerek yok. Öte yandan gece beslemelerinin 6 ay ve 1 yaştan sonra diş çürüklerine ve kulak enfeksiyonlarına neden olduğunu ve uyku düzenini ve iştahı olumsuz yönde etkilediğini belirtmeliyiz. Bazen gece beslenen bebeklerde gündüz iştahsızlık ve yeme bozukluğu gibi sorunlar da görülüyor. Bebeklerin büyüdükçe bu tarz alışkanlıkların ortadan kalkması ve yine bazı alışkanlıklar edinmesi anne ve babaların elinde. Bebeklerde gece beslenmesini 6 aydan sonra kesmeli ve yeni bir rutine hazırlamanız gerekmektedir.
Bebeklerde Gece Beslenmesi Ne Zaman Kesilmeli?
Bebeklerde gece beslenmesi 6. aya kadar devam eder ve bu ayın sonunda gece beslenmesi bir ihtiyaç dahilinden çıkar. Çünkü bebeğiniz bu dönemde artık ek gıdalar tüketmeye başlar ve 2-3 saatte bir beslenme isteği ortadan kaybolur. Bebeğinizin gece uyanarak beslendiği saatler ise bir rutin haline gelir ve bebeğiniz acıkmasa bile genelde o saat diliminde uyanmaya alışır. Eğer bebeğiniz her gece aynı saatinde uyanıyorsa, emzik verdiğinizde atmayıp tutuyorsa, uyandığı zaman dudaklarını yalıyorsa ve elini ağzına götürüyorsa acıkmış demektir. Ancak tepkisiz bir şekilde uyanıp çığlıklar atarak uyanıyorsa işte o zaman ortada farklı bir durum vardır. Alışkanlığından dolayı bebeklerde gece beslenmesi farklı sorunları da ortaya koyar. Aşırı kilo, gaz ve kabuslar gece beslenmesinin sebeplerinden biri olabileceği için artık bebeğinizi 7. aydan sonra gece beslenmesine gerek kalmayacaktır.
Peki gece beslenmesi nasıl kesilir? Bebekler bir düzene alışır ve bu nedenle de alışkanlıkları severler. Öncelikli olarak bir rutin oluşturmanız gerekmektedir. Mesela gece beslenmesini hep aynı saatte yapabilir ve emzik veya uyku arkadaşı gibi yardımcıları kullanabilirsiniz. Bu sayede bebeğinizin kendini daha rahat hissedeceğine ve uyuyacağına emin olabilirsiniz. Bebeğinizi aç kalır düşüncesiyle uyandırmamanız ve o istemediği sürece de herhangi bir şey vermemeniz gerekiyor. Bebeğinizi uyandığında iyi gözlemlemeniz lazım. Eğer herhangi bir acıkma belirtisi yapmıyorsa, zorla bebeğinize bir şey vermeye çalışmayın. Bu şekilde devam ederseniz, bebeğinizin bu rutine alışmasını sağlamış olursunuz. Genellikle bebeklerde gece beslenmesi, 12. aya doğru kendiliğinden azalır ve böylelikle 1 yaşındaki bir bebeğin gece beslenmesine gerek yoktur.
Peki bebeklerde geze emzirmesi ne zaman kesilmeli? Bebeğiniz büyüdükçe mide kapasitesi artacağı için beslenme sıklığı da otomatik azalmaya başlar. 6. ayını dolduran bebekler gelişimi adına tüm besinleri gün içerisinde alacağı için, acıktığı zaman ağlamaya başlarsa yeniden beslenmelidir. Ancak beslenmeyi doktor önermiyorsa hiçbir şekilde bebek gece uyandırılmamalıdır. Çoğu bebek gece beslenmesini bir anda kesmek istemez ve buna karşı da bir hayli direnç gösterir. Böyle anlarda birden kesmek yerine bebeğinizi yavaşça bırakmaya alıştırmak daha mantıklıdır. Ayrıca bebeğinizi sırf gece bir daha uyanmasın diye normale göre daha fazla beslemeyin! Gece yatmadan önce eğer bebeğiniz süt içmeye alışmışsa, uyumadan yarım saat önce anne sütü verebileceğinizi ekleyelim. Öte yandan 6. ayını doldurmuş bir bebeğin gece beslenmesine gerek yoktur. Bu dönemde bebeğinizin tek ihtiyacı olan şeyin kesintisiz bir gece uykusu olduğunu bilmelisiniz.
Son olarak 2. ve 3. aydan sonra yapılan kontrollerde bebeğinizin büyümesi eğer normal ise, beslenme saatlerini de onların istediğine göre ayarlayabilirsiniz. Genel olarak bebekler geceleri ilk 3 ayda 2-3 saat ara ile emerken, 3-4 ayda 2-3 kez, 5-6 ayda 1-2 kez, 7-9 ayda 1 kez, 10-12 ayda 1 kez emer ve 12. aydan sonra ise geceleri emmeyi bırakır.
Bebeklerde Gece Beslenmesi Aniden mi Azaltarak mı Kesilmeli?
Bebeklerde gece beslenmesini keserken ilk dikkat etmeniz gereken şeylerden biri, gerçek anlamda kesmek isteyip istememenize odaklanmaktır. Karar verdiğiniz andan itibaren ise beslenmeyi aniden ya da azaltarak iki türlü de kesebilirsiniz. Sadece bunu yapmadan önce, gündüz beslenme öğünlerini artırmalısınız. Nitekim bunu yaparken de tutarlı olmalı ve bir alışkanlık kazandırmalısınız. Aynı zamanda bebeğinizi uyumadan önce emzirip yatırmanız gerekiyor. Eğer bebeğinize anne sütü veriyorsanız beslenme süresini, mama veriyorsanız miktarı yavaş yavaş azaltabilirsiniz. Mama yerine de su içirmeniz mümkün. Eğer aniden kesmek isterseniz, bebeğiniz uyandığı zaman aç olmadığından eminseniz sadece yanında durarak varlığınızı hissettirmeli ve ona güven vermelisiniz.
Gece Beslenmesinin Olumsuz Yanları Nelerdir?
Bebeklerde gece beslenmesinin olumsuz yanları arasında bebeğinizin uykusunun bölünmesi, verdiğiniz gıdanın bebeğinize enerji vermesinden dolayı yeniden uykuya dalmasının gecikmesi, verdiğiniz sıvı sebebiyle çiş ya da kaka yaparak uykusunun bölünmesi, diş çürüklerine neden olması ve orta kulak enfeksiyonlarına neden olması yer alıyor.
Bebeklerin Gece Beslenmesini Bırakmaları İçin Öneriler
Öncelikli olarak ebeveynlerin sabırlı ve sakin olmaları gerekiyor. Eğer bebeğiniz biberon ile besleniyorsa sütü sulandırmalı ve yavaş yavaş süt miktarını azaltarak su miktarını artırabilirsiniz. Böylece bir zaman sonra bebeğiniz sadece su içmeye başlayacak ve su için de uyanmayacak. Bebeğinizi her uyandığı zaman beslememeniz lazım. Çünkü bebeğiniz sadece acıktığı için uyanmayabilir. Oda sıcaklığı, ıslak bez, gaz sancısı veya rüya gibi pek çok nedenden dolayı uyanmış olabilir. Eğer bebeğinizi her uyandığında beslerseniz, beslenme ve uykusunu bir düzene sokar ve bunu alışkanlık edinir. Bu yüzden de her uyandığı zaman bu durumun yenilenmesini ister. Bunun dışında bebeğinizi fazla beslerseniz gaz sancısına neden olursanız ve daha da çok uyanmanızı sağlarsınız.
Bebeklerde Gece Beslenmesine Nasıl Düzen Oturtulmalıdır?
Bebeklerde gece beslenmeleri ilk 3-4 ay fazlasıyla önemlidir. Ek gıdaya henüz başlamamış bebekler geceleri sık sık uykusundan uyanır. Bunun yanı sıra 6 ayın ardından ek gıdaya başlayan bebekler, geceleri daha az uyanır ve daha uzun bir süre tok kalır. Böylelikle bebeklerin 2 veya 3 saatte bir beslenme ihtiyaçları da ortadan kalkar. Bazı zamanlarda bebeğiniz geceleri yine uyanacaktır ancak bu acıktığı için değil de bir alışkanlıktan kaynaklandığını bilmelisiniz.
Bebeklere Gece Maması İçin Ne Hazırlanmalıdır?
Bebeklerin 6. ayından sonra gece uyunmalarında gereksiz gıdalar vermemeye özen göstermelisiniz. Bazı zamanlarda anneler pirinç unundan yapılan muhallebi kıvamındaki mamaları vermeye çalışırlar. Bu tür mamalar sağlıklı olmadığı gibi gereksiz yere kilo da yapacaktır. Bebeğinizin sağlıklı büyümesi ve gelişimi açısından bu türdeki mamaları vermemeniz gerekir. Bebeğin sağlıklı gelişimine katkı sağlamayan bu gıdaları verdiğinizde, boş kilo yapmasının dışında gaz sancısı ile de karşı karşıya kalmasına neden olacaktır. Bu nedenle sadece anne sütü ve doktorunuzun önerdiği mamaları bebeğinize vermelisiniz.
Bebeklerde Biberon Çürüğü Nasıl Önlenir?
Anne sütünü bebeğinize biberonla verdiğinizde, bebeklerde ağız ve diş temizliğine dikkat etmeniz gerektiğini unutmamalısınız. Bu zamanlarda anneler, bebeklerini besledikten sonra ağız bakımlarına bir hayli özen göstermeleri lazım. Özellikle gece maması veren anneler, bebeklerinin ağzında ve dişlerinde kalan kalıntılardan dolayı çürüğe neden olabileceğini bilmeli. Eğer biberon çürüğü ile karşılaşmak istemiyorsanız, bebeğinizin ağzında bakterilerin oluşmamasına fırsat vermemelisiniz.