Oyunla çocuklara sayılar eğlenceli bir şekilde öğretilir. Üstelik en akılda kalıcı yöntemler arasında oyun oynayarak öğretme yer alır. Küçük yaşlarda çocuklara sayı saymayı öğretebilirsiniz. Böylece günlük hayatlarında yaşadıkları ile sayıları birleştirip kullanabilirler. Ancak oyunlar sadece eğitici yönlü olmamalıdır. Bu nedenle seçtiğiniz oyunların eğlenceli ve ilgi çekici olmaları gerekir. Bugünkü yazımızda sayılar çocuklara en kolay nasıl öğretilir sorusunu yanıtlayacağız.
Sayıları öğrenme etkinlikleri içerisinde en iyi sonucu daima oyunla öğretme ile alırsınız. Bebeklik döneminden itibaren çocuklar örüntü, toplama ve çıkarma gibi matematik kavramları ile tanışırlar. Gözlem yetenekleri ile onların ne alma geldiğini öğrenmeye çalışır ve ailelerine birçok soru sorarlar. Çünkü rakamlar hayatımızın her yerinde karşımıza çıkar. Okul öncesi yaşına ulaşan çocuklara sayılar yani rakamları öğretebiliriz.
Okul Öncesinde Çocuklara Sayılar Nasıl Öğretilir?
Sayıları öğretmek için sizlere başlıklar hâlinde yöntemler sunacağız. Dilerseniz her birini tek tek kullanabilirsiniz dilerseniz de arasından birini seçebilirsiniz.
Tekerleme ve Şarkılar ile çocuklara sayıları öğretmek
Anaokullarında çocuklara genellikle şarkı ve tekerleme öğretirler. Hatta günün çoğunluğu müzik eşliğinde geçer. Çünkü onlar etkinlik yaparken çalışan el kasları ile birlikte şarkıda çalanlar da hafızalarına bir yandan eklenir.
Siz de ”5 küçük maymun” ya da “10 küçük tavşan” gibi sayıları öğreten şarkıları açabilirsiniz. Bununla birlikte sayıları öğretmek için tekerleme uydurabilirsiniz. Hazır tekerlemeler için videolar açabilirsiniz. Videodaki tekerlemeyi öğrenip çocuğunuza aktarabilirsiniz. Çocukları ekrandan uzak tutmayı unutmayın.
Günlük yaşantımıza sayıları dâhil ederek çocuklara öğretmek
Hayatımızda nereye bakarsak bakalım karşımıza rakamlar çıkar. Örneğin; yemek yerken tabağında kaç tane makarna tanesi kaldığını sorarak çocuğun sayı saymasını isteyebilirsiniz. Ayrıca masayı kurmaya yardım etmesini isteyerek iki çatal ve üç kaşık getir diyebilirsiniz.
Çocukların ebeveynlerine yardım etmeleri ve sorumluluk almaları gerekir. Bunun için bir yaşından itibaren oyuncak toplamayı, kıyafet giymeyi, ayakkabı çıkartmayı ve kaşık tutmayı gibi kendi görevlerine yerine getirmelerini yavaş yavaş öğretmelisiniz. Ayrıca ev işlerinde size yardım etmesi için ona görevler vermelisiniz. Bu görevleri çocuğunuz yerine getirirken sayıları öğrenmesi için birçok oyun üretebilirsiniz. Bunlara örnek olarak aşağıdaki listeye bakabilirsiniz.
- Çiçeklere su verirken kaç tane çiçek açtığını sorun.
- Oyuncaklarını toplarken kaç tane legoya sahip olduğunu ya da yerde kaç tane top olduğunu sorun. Cevabı aldığınızda kaç tane oyuncağa sahip olduğunu da zamanla öğrenecektir. Böylece bir eşyası kaybolduğunda bunu daha çabuk fark edecektir.
- Yatağını toplatın ve çarşafındaki desenlere bakarak üzerinde kaç tane kuş, kedi ya da çiçek olduğunu sorun ve beraber sayarken sıkılmaması için hayvanların çıkardığı seslerden bahsedin.
- Eğer mutsuz ve ilgisiz ise camdan dışarı bakıp heyecanlı bir sesle; “aaa karşıdaki evde kaç tane pencere olduğunu bir türlü sayamıyorum”, deyip çocuğunuzdan yardım isteyin. Size seve seve yardım edeceğine eminiz.
- Yapılacak bir iş yokken ya da siz meşgul iseniz saate bakıp rakamları söylemesini isteyebilirsiniz.
Resim çizerek sayıları çocuklara öğretmek
Parmaklarınızla çocuğunuza sayı belirtin ve ondan resim defterine bir şeyler çizmesini isteyin. Örneğin; üç parmak gösterin ve üç tane ağaç çizmesini isteyin. Hem sanatsal yetenekleri gelişir hem motor becerileri artar hem de sayı saymayı öğrenir.
Bu oyunu daha eğlenceli ve rekabet içerisinde gerçekleştirmek için birkaç çocuğu bir araya getirebilirsiniz. Misafir geldiğinde, misafirliğe gittiğinizde ya da sokağa çıkıp çocuğunuzu arkadaşları ile resim çizerek sayıları öğrenmesi için teşvik etmek oldukça kolay. Çocuklar rekabeti ve eğlenceyi çok sever. Onlara bir şeyler öğretmek için sosyalleşmelerine izin vermeniz yeterlidir.
Ev dışındayken sayıları öğretme yolları
Bir yolculuğa çıktığınızda siz araba kullanırken çocuğunuzdan arabaları, ağaçları, panoları, köpekleri ve daha birçok şeyi saymasını isteyebilirsiniz. Ayrıca plakalardaki sayılar eğer görülüyorsa yani trafikte bekliyorsanız hangi rakamlar olduğunu sorabilirsiniz. Böylece rakamları görerek öğrenmiş olurlar.
Noktaları birleştirme oyunu ile çocuklara sayıları öğretmek
Noktaları birleştirme oyunu ile çocuklara sayıları ve sayıların sırasını öğretebilirsiniz. Numaralandırılmış noktalarla bir şekil oluşturmak için bir kağıt ve kalem yeterli. Bununla birlikte bu tarz noktaları birleştirme oyunları internette çok var. Çıktısını alabilirsiniz. Ardından, çocuğunuzun bu şekli çizmesi için noktaları birleştirmesine yardımcı olarak nasıl yapacağını öğretin. Numaralı noktalarla şekli ortaya çıkartmak için hazırlanmış kitaplardan satın alabilirsiniz. Şekli çizmek için bu noktaların sırayla bağlanması gerektiğini belirtin. Çocuğunuz şekli tamamladıktan sonra, oyunu daha eğlenceli hale getirmek için çocuğunuzun şekli boyamasını söyleyebilirsiniz.
El ve ayak parmakları saydırmak
İlkokula hazırlık için sayıları en güzel şekilde abaküs kullanarak ya da el ve ayak parmakları saydırarak öğretebilirsiniz. Böylece okulda hesaplama yapması gerektiğinde ne yapacağı aklına gelir. Problem çözmek için el ve ayak parmaklarını kullanarak çözümlere kolayca ulaşırlar.
Oyun kartları kullanarak sayıları öğretmek
Üzerinde rakamlar ya da sayılı olarak çizilmiş şekiller yer alan hazır oyun kartları ile sayıları öğretebilirsiniz. Bunun için kartları karıştırıp doğru sıralamasını isteyebilirsiniz. Ardından geriye doğru saydırıp öğrenimi pekiştirebilirsiniz. Oyun kartlarını kendiniz yapabilirsiniz. Bunun için kalın kağıt, karton ya da mukavva kullanıp uzun süre kullanılmasını sağlayabilirsiniz. Çocuklar çabuk öğrenirler ve kavramları kolaylıkla kavrayabilirler. Anaokulu öğrencilerine sayıları eğlenceli bir şekilde tanıtmak, sayıları kolayca anlamalarına destek olacaktır.
Okul öncesi çocuklar sayıları ezberlemeye çalışırlar. Bunun yanı sıra, günlük hayatta karşımıza çıkan nesnelerin miktarını sayılarla ilişkilendirdiğinizde sayıların ne anlama geldiğini yavaş yavaş idrak etmeye başlayacaklar. Her çocuk eşsizdir ve kendi hızı ile öğrenir. Kimi bir kerede kimi beş kerede öğrenebilir. Çünkü her biri farklı yeteneklere sahiptir. Bu nedenle, farklı çocukların öğrenme yeteneklerini karşılaştırmaktan kaçınmalısınız. O yapıyor, sen neden yapamıyorsun demek yerine sende yapabilirsin sadece biraz daha çabalaman gerek demelisiniz
Sayılar kaç yaşında öğrenilir?
Çocuğunuz bir yaşına girdiği an itibari ile ona sayıları öğretebilirsiniz. Bunun için tekerlemeler ile başlamanız gerekir. Bir yaşındaki çocukların ilgisini çekmek için şarkı ya da tekerleme söylemek oldukça iyi sonuçlar alınmasını sağlar. İşte size örnek bir tekerleme; bir, iki, üç sabah kalkması güç. Dört, beş, altı üstüm başım battı. Yedi, sekiz, dokuz bugün evde yokuz.
Tekerleme dışında oyuncakları sıralayıp kaç tane olduklarını göstererek görsel hafızasına yönelebilirsiniz. Tekerlemeler kolay telaffuz için oyuncakları dizip saymak da akılda kalıcılığı desteklemek için önemlidir.
Birbiri ile aynı olan lego gibi parçalı oyuncakları iki sarı lego, üç sarı lego olarak ayırabileceğiniz gibi bir köpek, iki bebek ve üç top gibi karışık şekillerde de yapabilirsiniz. Renkleri henüz öğrenmedi ise kafası karışmasın diye büyük oyuncakları kullanabilirsiniz. En çok ne şekilde öğrendiyse o oyunla devam edebilirsiniz. Ancak her gün aynı oyunu oynamayıp çocuğunuzu sıkmamaya çalışın.
Bir yaş itibari ile çocuklar rakamları ve sayı saymayı öğrenebilirler. Ancak beş yaşına gelene kadar sayıların gerçek anlamlarını fark etmeyebilirler. Elbette gerçek anlamlarını fark etmeyecekler diye sayıları öğretmemek, doğru olmaz. Onları okula hazırlarken ne kadar çok şey öğretirsek o kadar çok kazanım sağlarız. Okula başladıklarında da zorluk çekmemiş olurlar. Bu nedenle rakamları öğrenmeleri de önemlidir. Bununla birlikte çocuklara oyun oynayarak dilediğiniz her şeyi öğretebilirsiniz.
Sayıları öğretmeye yardımcı olan oyuncak çeşitleri
Sayıları öğretmek için araçlar kullanabiliriz. Bu araçlardan biri de oyuncaklardır. Oyun ile öğrenmenin etkilerini fark eden anneler çocuklarına daha fazla oyuncak almak istiyor. Ancak çok fazla oyuncak yerine bir oyuncak ile çok fazla oyun üretmeyi öğretmek gerekir.
Kutu oyunları
Diğer adı ile masa oyunları olarak da bilinen kutu oyuncakları rakamları öğretme konusunda oldukça iyi bir araçtır. Çocuğunuzun yaş grubuna uyumlu bir kutu oyunu seçebilirsiniz. Genellikle kartlar oldukları için üzerindeki çizili olan resim ve şekilleri sayabilirsiniz. Bununla birlikte kartları da sayabilirsiniz.
Oyuncak arabalar
Çocukların çok sevdiği oyuncaklardan biri olan arabalar problem çözme yeteneklerini olumlu yönde etkiliyor. Yarış yaparken 3.2.1 diye geriye saymak ile başlayıp rakamlar ile çocuklarımızı tanıştırabiliriz.
Ahşap oyuncaklar
Ahşap oyuncaklar birçok kategori içerisine ekleyebiliriz. Çünkü çocuklar için faydaları oldukça fazladır. Bunlardan biri de çocukların mantıksal becerilerini geliştiren oyuncak türleridir. Genellikle parçalı olmaları sayı saymaya teşvik eder.
Manyetik Rakamlar
Buzdolabı gibi yerlere yapışan manyetik rakamlar alıp çocuğunuza oyuncakları sıralamasını isteyebilirsiniz.
Etkinlik masaları
Birçok işleve sahip olan etkinlik masaları ile oyun oynamak hem eğlenceli hem de eğiticidir. Bu eğitici yönlerden biri de sayı saymaya yönelik olabilir.
Rakam yazılı eşyalar ( halı, battaniye, sticker, duvar kağıdı…)
Çocuğun odasında yer alan her sayı içeren eşya ile çocuklara sayıları öğretmek çok kolay. Yeter ki oyunlar üretip bu eşyaları en iyi şekilde kullanın.