Bebeğinize verdiğiniz ek besinler arttıkça doğal olarak bebeğinizin su ihtiyacı da artar. 7'den 70'e herkesin tüketmesi gereken su, biliyorsunuz ki vücudumuzun işleyişi bakımından hayati bir önem taşıyor. Bu anlamda bebeklerin su dahil olmak üzere bütün ihtiyaçları zaten ilk 6 ay boyunca anne sütünden karşılanıyor. Ancak anne sütü olmadığı zamanlarda bebeğe su takviyesi yapılması gerekiyor. Eğer bebek mamaları uygun bir şekilde hazırlanırsa, bebeğin su ihtiyacının büyük çoğunluğunu karşılar. Peki bebeklere su ne zaman verilir? Bebeklere su ne kadar verilmeli? İşte bebeklerde su tüketimi ile ilgili merak ettiğiniz her şey bu yazıda!
Suyun Vücuttaki İşlevleri Nelerdir?
Su, bebeğin yediği yemeklerin sindirimini, emilimini ve hücrelere taşınmasını kolaylaştırır, hücrelerin ve dokuların organ ve sistemlerinin çalışmasını sağlar, zararlı maddelerin vücuttan taşınmasına ve atılmasına yardımcı olur, terleme yolu ile vücut ısısını denetimler, bebeğin sağlıklı kiloda kalmasını sağlar, konsantrasyonunun gelişmesini sağlar, kronik hastalık risklerini azaltır ve kabızlık, idrar yolu iltihabı ve ishal gibi problemleri de azaltır.
Yenidoğan Bebeğe Su Verilir mi?
Yenidoğan bir bebeğe kesinlikle su verilmediğinin altını çizelim. Çünkü anne sütü ile birlikte su içen bir bebeğin enfeksiyona yakalanabileceğini belirtelim. Bazı uzmanlar, yenidoğan bir bebeğe su verildiğinde ağız içi mantarlara, pişiğe, pamukçuk ve ishalli hastalıklara neden olabileceğini söylüyor. Aynı zamanda zararlı bakterilerin bu yolla vücuda girme olasılığı çok yüksektir. Zaten anne sütü %70 - %80 oranında su içeriyor ve bebekler su ihtiyacını bu şekilde rahatlıkla karşılıyor. Bu nedenle yenidoğan bir bebek, anne sütünden vücudu için ihtiyacı olan tüm besin kaynağını alıyor. Böylelikle başka herhangi bir şey tüketmesine de gerek kalmıyor.
Bebeklere Su Verilir mi?
Bazı uzmanlar, anne sütü yeterliyse ve bebeğin kilo alımı normalse bebeğe su verilmesinin gerek olmadığını söylüyor. Aynı zamanda bebeğin midesinin su yerine anne sütü ile dolması gerektiğini de belirtiyor. Ancak bebeğiniz hastaysa, özel bir durumu varsa, mama tüketiyorsa ve ek gıda alıyorsa kesinlikle su vermeniz gerekiyor. Nitekim böyle durumlar varsa, bebekler için özel üretilen mineralli suları tercih edebilirsiniz. Fakat bu konuda her uzman aynı fikirde olmayabilir. Bu nedenle de her zaman kendi doktorunuza danışmanızda fayda var.
Bebeklere Su Ne Zaman Verilir?
Anne sütü ile beslenen bir bebeğin ekstra su ihtiyacı olmadığını yukarıda da bahsettik. Özellikle ilk 6 ay boyunca bebeğinizin sadece anne sütü ile beslenmesi gerekiyor. Ancak ek gıdaya ne zaman başlarsanız, bebeğinize de o zaman su vermeye başlayabilirsiniz. Çünkü ek besinlerin miktarı ne kadar artarsa, bebeğin sıvı ihtiyacı da bir o kadar artar. Bu kısımda da bebeğinize verilebilecek en doğal sıvı tabii ki sudur. Fakat unutmamak gerek bu dönemde dahi su, ana besin kaynağı değildir. Esas besin anne sütü ya da formül mama olmalı, su ise yalnızca ekstra bir besin olmalıdır. Bazı uzmanlar da bu konuda hemfikir. Ek gıda döneminde bile anne sütünün ana besin kaynağı olduğunu söyler. Ayrıca bebeğinize su vermeden önce, ilk 3 ay suyu kaynatarak vermeniz gerektiğini de ekleyelim.
Mama Yiyen Bebeklere Su Verilir mi? Mama Yiyen Bebeklere Ne Kadar Su Verilmeli?
Bazı zamanlarda çoğu anne bebeklerine ilk 6 ay anne sütü verme şansı elde edemeyebilir. Bu yüzden de formül mama vermek zorunda kalabilir. Böyle durumlarda bile bebeğinize ilk 6 ay boyunca su vermemeniz gerekiyor. Zaten formül mamaların, bebeklerin ihtiyaç duyduğu besin değerlerini karşıladığını belirtelim. Eğer bebeğinize fazladan su vermiş olursanız, bebeğinizin midesini de doldurmuş olursunuz. Bunun da bebeğinizin gelişmesi ve büyümesi adına gerekli olan besinleri engelleyeceğini ekleyelim. Öte yandan mama hazırlarken dikkat etmeniz gereken birkaç şeyin olduğunu söyleyelim. Su miktarını kararında ve üzerindeki ölçülere göre uygun bir şekilde hazırlamalısınız. Çünkü bebeğinizin kalori hesabı ve gelişimi, bu miktarlara göre ayarlanmıştır. Eğer bu ölçülere uymayıp mamayı daha az suyu ise daha çok koyarsanız, bebeğinizin gelişimini olumsuz yönde etkilemiş ve elektrolit (su ve tuz) dengesini bozmuş olursunuz.
6 Aylık Bir Bebek Ne Kadar Su İçmeli?
Katı gıdaya geçen bebeklerin boyuna, kilosuna, tüketilen anne sütü miktarına ve kabızlık durumuna göre verilecek olan su miktarı değişir. Ek gıdaya geçen bebeklere ilk etapta ılık su verilmesi gerektiğinden yukarıda bahsetmiştik. Ayrıca bebeğinize verdiğiniz mamalardan sonra, birkaç kaşık su vermenizin yeterli olduğunu ekleyelim. Yani bebeğinize günlük olarak 40-50 cc kadar su vermiş olacaksınız. 1 yaşından sonra ise bebeğinize vereceğiniz suyu kaynatmanıza gerek kalmayacak. Aynı zamanda bebeğiniz büyüdükçe ihtiyaç duyduğu su miktarı da değişkenlik gösterecek ve daha da artacak. Öte yandan bebeğiniz kabız değilse sıvı tüketiminin yeterli olduğunu, eğer kabızsa sıvı tüketimini artırmanız gerektiğini düşünebilirsiniz.
6 Aydan Küçük Bebekler Ne Kadar Su İçmeli?
6 aydan küçük bebeklere genellikle su verilmesi önerilmiyor. Çünkü bu dönemde bebeklere verilen ekstra su, midelerini doldurur ve tokluk hissi yaratır. Bu yüzden de bebeklerin gerekli besinleri tüketmeleri zorlaşır. Zaten 6 aydan küçük bebeklerin sıvı ihtiyacını, anne sütü ya da formül mamalar karşılar.
Bebeklere Neden İlk 6 Ay Su Verilmez?
Bebeklerin sağlıklı bir şekilde gelişmesi adına anne sütü, bebeklerin ihtiyacı olan bütün besin değerleri içerir. Bu nedenle de bebeklere ilk 6 ay su verilmesine gerek kalmaz. Nitekim ilk 6 aylık dönemde bebeklere su verildiğinde, bebekte karın tokluğu hissi oluşur ve anne sütünü içemez hale gelir. Üstelik böyle bir durum, bebeğin vitamin ve mineral eksikliğine neden olabilir, gelişimini olumsuz etkileyebilir, kilo kaybı ve bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olabilir. Ayrıca bebeğiniz hala ilk 6 ayın içerisindeyse ve havalar çok sıcaksa yine de su verilmemesi gerektiğini unutmadan söyleyelim. Yeterli düzeyde anne sütü alınırsa, yaz sıcaklarında dahi bebeklerin su ihtiyacı karşılanır.
Bebeklere Verilen Su Hangi Özelliklere Sahip Olmalı?
Bebeğinize vereceğiniz suyun temizliği ve elektrolit yükü büyük önem taşıyor. Her anlamda suyun mikropsuz ve temiz olması gerekiyor. Ayrıca bebeklere verilecek suyun, onlar için özel üretilmiş düşük mineralli su olması gerektiğini söyleyelim. Bebeklerin özellikle ilk 6 ayda gelişmemiş böbrek fonksiyonları adına hem mama hazırlarken hem de 6 aydan sonra düşük sodyumlu sular tercih edilmelidir. Suyun kokusu ve tadı nötr olmalı ki mamanın tadını değiştirmemeli ve içme suyu olarak kullanıldığında da bebekte kötü bir tat algısı oluşturmamalı. Aynı zamanda suyu güneşte bırakmamanız gerektiğini hatırlatalım.
Ayrıca hem sizin hem de bebeğinizin içtiği suyun kalitesi çok önemlidir. Arıtılmadan tüketilen musluk suyunun, mavi bebek sendromu dahil olmak üzere pek çok sağlık sorununa neden olduğunu belirtelim. Bunun dışında sadece musluk suyunun değil aynı zamanda pet şişe ve damacana sularının da çok uygun olduğunu söyleyemeyiz. Çünkü eve ulaşmadan önce ve evde uzun süre bekleyen sular, plastik kapları nedeniyle BPA ve BHPF gibi maddelere karışabilir ve bakteri üretebilir. Bu yüzden su arıtma cihazları bu anlamda işinize fazlasıyla yarayabilir. Su arıtma cihazları, musluktan akan suyun içerisindeki partikülleri dört aşamalı sistem ile %99,8 oranında ayrıştırdığı için rahatlıkla tüketebilirsiniz.
Bebeklerin Su İhtiyacı Ne Kadardır?
Yetişkenlerde vücut ağırlığının %50-60'ını su oluştururken, doğmuş bebeklerde %70 ve erken doğmuş bebeklerde ise %80'i su oluşturur. Bebeğin ihtiyaç duyduğu su miktarının yaşa göre değiştiğinin ve kilogram başına ortalama 100-150 ml arasında olduğunun altını çizelim. Ayrıca bebeğinizin yeterli düzeyde sıvı alıp almadığını idrarını takip ederek de anlayabilmeniz mümkün. Bebeklik döneminde günde 5-6 ıslak bez olması ve 2 yaşından sonra 4-5 kere çiş yapması yeterli sıvı aldığının kanıtıdır.
Bebeklerin Su İhtiyacı Ne Zaman Artar? Hangi Belirtiler ile Susuzluk Belli Olur?
Kusma, ateşli hastalıklar, sık ve sulu dışkılama, grip, nezle ve enfeksiyona bağlı hastalıklarda herkes gibi bebeğinizin de bol sıvı tüketmesi gerekir. Ayrıca bebeğinizin su kaybettiğini, idrar renginin koyulaşmasından, bezindeki ıslaklığın azalmasından ve normale göre daha az bez değiştirilmesinden anlamalısınız. Erken dönemde bebeğiniz kaybettiği sıvıyı ağız yoluyla sıvı içeceklerle alamazsa, bir zaman sonra vücut suyu azalır ve buna bağlı belirtiler ortaya çıkar. Bu duruma da ''Dehidratasyon'' denir.
Ek Gıdaya Başlayan Bebeklere Ne Kadar Su Verilmeli?
Bebeklere verilmesi gereken suyun, bebeğin yaşına ya da kaç aylık olduğuna, kilosuna, boyuna, hava sıcaklığına ve çevresel koşullara göre değiştiğini söylemiştik. Bebeğin su ihtiyacını anne sütü karşıladığı için, 6 aydan sonra anne sütü miktarı da su ihtiyacının belirlenmesinde etkili bir rol oynar. Su içmeye başlayan bebeklerin, anne sütüne ek olarak günde ortalama 100-120 ml su, 1-3 yaş arasındaki çocukların ise günde ortalama 1 litre su içmesi gerekir. Yalnız su miktarını yemeklerden sonra azar azar vermeniz önerilir. Son olarak su miktarı herkeste farklılık gösterdiği için tüketmeden önce doktora veya bir uzmana sormanızda fayda var.
Bebeklerin Çok Su İçmesi Normal mi?
İlk 6 ay bebeklere su verilmesine gerek yoktur. Eğer bu dönemde normalden fazla su verilirse, bebeklerin elektrolit dengesi bozulur ve ciddi sağlık sorunları ortaya çıkar. Hatta bu durum bebeklerin nöbet geçirmesine neden olur. Bebeklerin böbrekleri henüz gelişmediği için fazla su tüketirlerse su zehirlenmesi yaşayabilirler ve bu durum büyüm ve gelişmesini olumsuz etkileyebilir. Aynı zamanda hazırlayacağınız mamalara ekstradan su ilave ederseniz, mamanın besin değerini ve kalori miktarını azaltmış olacak ve elektrolit tuz dengesini bozacaksınız. 6. aydan itibaren bu sorunlar düşünülmeden gönül rahatlığıyla su verilmelidir.
Bebeklere Su Biberonla mı Verilmeli?
Ek gıdaya geçiş yapıldığında bebeklere biberon ile su vermek, ağız ve diş sağlığını olumsuz etkilediği gibi sağlıksız beslenmeye de neden olur. Bu nedenle suyu bardak ya da suluk ile vermeniz tercih edilir. Bebekte tam tutma ve kavrama becerisi gelişmediği için verdiğiniz bardağın ya da suluğun saplı olması gerekiyor. Ayrıca dikkatini çekmesi açısından renkli ve figürlü olanlarını da tercih edebilirsiniz.
Bebekler Su İçmiyorsa Ne Yapılmalı?
Bebekler her an su içmeyi istemeyebilir ve çoğunlukla reddedebilir. Bu yüzden içmek istemedikleri zaman zorlamaya gerek yoktur. Ancak belli aralıklarla teklif edebilirsiniz. Aynı zamanda bebeklerin emekleme döneminde oyun oynadıkları yerlere değişik suluklar koyabilir ve dikkatini çekerek su içmesini sağlayabilirsiniz.
Dikkat Edilmesi Gerekenler!
İlk 6 ay anne sütü alan bir bebeğe su verilirse, enfeksiyon kapmasına neden olunur ki bu da en önemli tehlikedir. Bebekte pamukçuk yani ağız içi mantarlara rastlanabilir. Ayrıca bebeği emzirdikten sonra ağzını su ile temizlemek çoğu annenin yaptığı bir hatadır. Anne sütü ağızda koruyucu bir tabaka oluşturduğu için ağız yoluyla gelebilecek herhangi bir enfeksiyona karşı bebek korunmuş olur. Ancak bebeğin ağzı su ile temizlenirse, dışarıdan gelebilecek tehlikeli mikroplara karşı bebek savunmasız bırakılır. Anne sütü almayan bebeklerde ise mama hazırlanırken, ilk 6 ve 8 aya kadar suyu 10 dakika boyunca kaynatıp soğutarak vermek gerekir. İlk 6 ay mama ve anne sütüne ek olarak bebeğe su verilirse, bebekte tokluk hissi oluşacak, büyüme-gelişme geriliğine neden olacak ve bebek anne sütünü istemeyecek. Son olarak bebeğe suyu sevdirmek için, şekerli su ya da meyve suyu vermek en sık yapılan hatalardandır. Bu durum çocukluk çağı obezitesi gibi sorunlara neden olabilir.
Emziren Anneler İçin Su Tüketimi!
Anne sütünün %80'inden fazlasının sudan oluştuğunu belirtelim. Bebeğinizi emzirdiğinizde vücudunuz su kaybedeceğinden dolayı, organlarınızın işlevlerini yerine getirmeleri ve daha sağlıklı daha zinde hissetmeniz için su tüketiminize önem vermeniz gerekiyor. Ayrıca az su içmenin ne kadar zararı varsa fazla su içmenin de zararları olduğunu unutmamalısınız. Su zehirlenmesi yaşanabilir! Son olarak hem kendiniz hem de bebeğiniz için su tüketimi değişeceği için, bu gibi sorunları bir uzmana ya da bir doktora danışmanızı tavsiye ederiz.